Ðang bàn luận, Khổng Minh bỗng được tin Man Vương Mạnh Hoạch liên kết với nước Phiên, nay mai sẽ kéo
đến đánh nữa.
Khổng Minh nghe nói cười mà rằng:
- Chúng càng đánh càng phục ta chứ hề chi.
Nói xong bèn đến trước dọ đường, thấy trước mặt có sông Tây Nhĩ Hà, bèn truyền đốn cây làm bè qua sông, không dè cây
thả xuống bị chìm ngấm.
Khổng Minh hỏi, Lữ Khải thưa:
- Tôi nghe hướng Tây có nhiều tre. Vậy nên dùng tre làm bè thì tiện hơn.
Khổng Minh bèn sai quân đi chặt tre, chọn khúc sông hẹp mà bắc cầu qua, rồi đem hết đại quân qua bờ phía Nam, đóng trại
dọc mé sông.
Còn Mạnh Hoạch, từ khi mượn được mười vạn quân Phiên, bèn hầm hầm kéo đến bờ Tây Nhĩ Hà thì gặp binh Thục đã đóng ở
đó.
Mạnh Hoạch bèn cỡi trâu tới mắng chửi khiêu chiến, binh Thục vẫn cố thủ không ra, Mạnh Hoạch đành phải kéo binh về
trại.
Ngày thứ hai, Mạnh Hoạch bắt quân cởi hết áo quần, nhục mạ đũ cách.
Binh Thục cả giận vào xin Khổng Minh cho đánh.
Khổng Minh cười, nói:
- Binh Man mới đến còn hăng đánh, nếu giết nhiều e chúng không phục, chi bằng để chúng giải đãi rồi sẽ có kế dụ
chúng.
Sau ít ngày. binh Man mệt nhừ.
Khổng Minh bèn lên chỗ cao xem, rồi hỏi tướng sĩ:
- Bây giờ bắt đầu tấn binh. Ai tình nguyện?
Chư tướng rần rần xin đi, Khổng Minh dặn nhỏ Vương Bình và Mã Trung, rồi cho đi liền.
Lại kêu Mã Ðại mà nói:
- Nay ta bỏ ba trại này mà lui binh. Hễ binh ta lui thì ngươi phải đốc quân giải qua Phù Kiều này mà đem bắc cầu phía
dưới hạ lưu cho binh Ngụy Diên và Triệu Vân qua tiếp cứu.
Mã Ðại lãnh kế ra đi.
Lại dặn Trương Dực:
- Hễ ta lui binh, ắt Mạnh Hoạch rượt theo. Ngươi hãy đi đoạn hậu, đốt hết các dinh trại, rồi thắp đèn đuốc cho nhiều.
Trương Dực tuân lệnh.
Qua bữa sau, Mạnh Hoạch lại đến khiêu chiến, chỉ thấy ba trại không, nói với Mạnh Ưu:
- Khổng Minh mà bỏ trại thì trong nước ắt sinh nguy rồi. Vậy, ta phải nhơn cơ hội nay mà rượt theo, chớ bỏ qua! Nói rồi
xua binh đuổi theo đến Tây Nhĩ Hà, thấy trại Thục dựng lên, cờ xí rộn ràng, gươm giáo tề chỉnh, bèn nói với Mạnh
Ưu:
- Chắc chắn là binh Thục muốn rút về song sợ ta rượt theo nên đóng tại đó. Có thể vài hôm nữa chúng nó kéo đi. Vậy phải
bắt cầu qua sông mà rượt theo?
Ðang bàn luận thì phía sau pháo nổ vang rần, binh Thục rần rần kéo đến. Binh Man cả loạn đạp nhau mà chạy.
Mạnh Hoạch thất kinh, vội thâu binh về trại.
Nhưng đến nơi thì thấy Triệu Vân hươi thương đánh nhầu. Man quân tứ tán. Mạnh Hoạch cũng cắm đầu chạy.
Chạy được một quãng, bỗng gặp Khổng Minh ngồi trên xe nhỏ, cười nói:
- Man vương chạy đi đâu? Ta đang chờ ngươi?
Mạnh Hoạch cả giận nói lớn:
- Chúng quân hãy nhào tới bằm xe nó ra!
Mạnh Hoạch vừa nói vừa xốc tới, quân sĩ ùa theo, được chừng mấy thước thì sụp hết xuống hầm.
Ngụy Diên trong rừng ùa ra, dùng dây áp lại trói hết.
Về đến trại Khổng Minh bèn chiêu an tất cả binh Man, rồi thả về quê quán.
Một lát sau, Trương Dực dẫn Mạnh Ưu đến.
Khổng Minh bèn nạt rằng:
- Ta tha mạng ngươi đã nhiều phen mà sao ngươi còn cứ lẩn đầu vào chỗ chết như vậy? Lần này ta tha cho nghe? Nói rồi
truyền mở trói cho về.
Kế đó, Ngụy Diên lại đẫn Mạnh Hoạch đến, Khổng Minh quát lớn:
- Nay mi lại bị bắt, còn lý gì nói nữa?
Mạnh Hoạch đáp:
- Tức quá, chết được!
Khổng Minh liền truyền quân sĩ mang ra chém quách.
Mạnh Hoạch không chút sợ hãi còn ngó lại mà nói:
- Ngươi dám thả ta một lần nữa chăng?
Khổng Minh cười lớn rồi truyền thả cho về.
Mạnh Hoạch trở về chiêu mộ thêm binh thì gặp Mạnh Ưu. Anh em mừng rỡ khôn cùng.
Mạnh Hoạch nói:
- Binh ta bại luôn, binh Thục thắng luôn, thiệt khó mà đánh. Vậy phải tìm nơi hiểm trở cố thủ, đến chúng sanh biến mới
đánh được.
Mạnh Ưu thưa:
- Gần đây cố cái độg thậm sâu tên Thốc Long động. Ðộng chúa là Ðóa Tư đại Vương. Chúng ta nên đến đó nương tựa.
Mạnh Hoạch bèn sai Mạnh Ưu đến ra mắt Ðóa Tư mà tỏ bày sự việc.
Ðóa Tư cả mừng khiến quân đến rước Mạnh Hoạch về động.
Ðóa Tư nói:
- Ðại Vương chớ lo? Nếu binh Thục tới đây ắt chết hết.
Mạnh Hoạch cả mừng hỏi:
- Ðóa Tư có kế gì chúng?
Ðóa Tư nói:
- Ðộng này chỉ có hai con đường. Con đường phía Nam mà Ðại Vương mới vào là con đường lớn, người ngựa đi được, song nếu
dùng cây mà lấp thì hết vô. Con đường Bắc rất nhỏ, rất nhiều rắn rết, khí độc bốc lên cả ngày, trừ giờ mùi, thân và dậu
mới vào được.
Ngoài 3 giờ này ai đi qua đều phải chết. Ðộng này lại có 4 con suối độc là suối Á Tuyền, ai uống vào sẽ bị câm ; suối
Ðiện Tuyền, nước nóng như nước sôi ; suối Hắc Tuyền nước rất trong, song da thịt ngâm vào là bị đen hết ; suối Nhu
Tuyền, lạnh như giá, uống vào mình mẩy sẽ mềm như bún. Những nơi này xưa kia chỉ có Phục Ba tướng quân là Mã Viện đến
rồi chết đi, nay còn miếu thờ. Nếu Ðại Vương ở đây tôi sẽ cho lấp đường lớn ấy đi, Khổng Minh ắt phải qua phía Bắc,
nhưng qua phía ấy quân sĩ sẽ chết hết.
Mạnh Hoạch cả mừng bèn nói:
-Hôm nay ta cỏ cho dung thân rồi?
Từ đó Mạnh Hoạch cứ cả ngày cùng Mạnh Ưu và Ðóa Tử ăn nhậu không lo gì hết.